Беларуская класіка — 50 книг

Трагікамедыя “Тутэйшыя” (1922) – апошняя па часе насісання п’еса Янкі Купалы. Дыялогі, мізансцэны, драматургічны канфлікт знікнуць з ягонай творчасці, як толькі новая ява – савецкая – запануе ў Беларусі. Вось такую суму змагарскага, палітычнага і паэтычнага досведу, плёну мараў і расчараванняў, пакутлівых роздумаў пра сучаснасць і будучыню Бацькаўшчыны рэалізоўваў Купала ў абагульняльным творы – “Тутэйшыя”.

Трагікамедыя “Тутэйшыя” (1922) – апошняя па часе насісання п’еса Янкі Купалы. Дыялогі, мізансцэны, драматургічны канфлікт знікнуць з ягонай творчасці, як толькі новая ява –…

А. Мрый — Андрэй Антонавіч Шашалевіч (1893—1943) — адзін з самых папулярных у Беларусі пісьменнікаў 1920-х гадоў. Ягоная творчасць вызначалася яркай сатырычнай накіраванасцю, арыгінальнасцю сюжэтаў, вобразнасцю мовы, сацыяльнай выразнасцю персанажаў.

А. Мрый — Андрэй Антонавіч Шашалевіч (1893—1943) — адзін з самых папулярных у Беларусі пісьменнікаў 1920-х гадоў. Ягоная творчасць вызначалася яркай сатырычнай накіраванасцю,…

Твор напісаны ў 1913 г. Паводле сведчання самога аўтара, драма створана на аснове жыццёвых фактаў. У ёй чуваць водгулле падзей, звязаных з лёсам сям'і Луцэвічаў, калі дзед паэта, не здолеўшы даказаць сваё права на валоданне зямлёй, вымушаны быў з сям'ёй пакінуць сядзібу і выправіцца ў свет у пошуках заробку. Аднак Купала пераносіць падзеі ў пярэдадзень рэвалюцыі 1905 г. і тым самым надае п'есе не толькі вострае сацыяльнае гучанне, але і выразную палітычную афарбоўку. Гэты твор - адлюстраванне вялікай сацыяльнай драмы простых, абяздоленых людзей і адначасова натхнёная паэма пра іх.

Твор напісаны ў 1913 г. Паводле сведчання самога аўтара, драма створана на аснове жыццёвых фактаў. У ёй чуваць водгулле падзей, звязаных з лёсам сям'і Луцэвічаў, калі дзед паэта,…

Камедыя завершана ў 1912 г. Упершыню выйшла асобным выданнем у 1913 г. у Пецярбургу ў выдавецтве "Загляне сонца і ў наша аконца". У цэнтры падзей - разумная, дасціпная, вострая на язык Паўлінка. Яна вольналюбівая, здольная пастаяць за сябе, за сваё каханне, ідзе ў жыццё самастойнай дарогай.

Пакахаўшы настаўніка Якіма Сароку, вобраз якога ўвасабляе новыя павевы ў жыцці вёскі, яна цягнецца і да святла тых новых ідэй, якія ён нясе. Але на шляху закаханых становяцца патрыярхальныя, кансерватыўныя сілы. Паўлінка знаходзіць у сабе мужнасць супрацьстаяць патрыярхальшчыне і фанабэрыі. Вобраз Паўлінкі ўвасабляў перадавыя сілы Беларусі, абуджаў народ да новага жыцця. Фінал п'есы гучыць драматычна - Якіма арыштавалі па даносу бацькі Паўлінкі. Так звычайная сямейна-бытавая калізія перарастае ў глыбокі сацыяльна-палітычны канфлікт, а п'еса з бытавой камедыі - у сацыяльна-праблемную.

Камедыя завершана ў 1912 г. Упершыню выйшла асобным выданнем у 1913 г. у Пецярбургу ў выдавецтве "Загляне сонца і ў наша аконца". У цэнтры падзей - разумная, дасціпная, вострая на…

Перавыданне першай кнігі паэзіі класіка беларускай літаратуры Якуба Коласа «Песні жальбы» і ягонага шэдэўра прыгожага пісьменства «Казкі жыцця». «Песні жальбы» спадарожнічаюць не аднаму пакаленню беларусаў, якія адкрываюць іх для сябе ў дзяцінстве і запамінаюць на ўсё жыццё.

Перавыданне першай кнігі паэзіі класіка беларускай літаратуры Якуба Коласа «Песні жальбы» і ягонага шэдэўра прыгожага пісьменства «Казкі жыцця». «Песні жальбы» спадарожнічаюць не…

«Новая зямля» — лірыка-эпічная паэма, напісаная Якубам Коласам у 1911—1923 гадах, першы беларускі буйны эпічны твор. За «Новай зямлёй» замацавалася назва «энцыклапедыя жыцця беларускага сялянства канца XIX — пачатку XX стагоддзяў».

«Новая зямля» — лірыка-эпічная паэма, напісаная Якубам Коласам у 1911—1923 гадах, першы беларускі буйны эпічны твор. За «Новай зямлёй» замацавалася назва «энцыклапедыя жыцця…

"Ад выдавецтва" з першага выдання: Паэма "Сымон Музыка" сваёй першай часткай нарадзілася ў 1911 г.; другая частка яе напісана у 1912 г., трэцяя і чацьвёртая - у канцы 1917 г. і апошняя - у 1918 г. У друку поэма паявілася ў 1917 г. ў часопісі "Вольная Беларусь" - першыя тры часткі, а канец поэмы друкаваўся у часопісі "Вольны Сцяг" у 1921 г. У 1924 г. аўтар нанава перегледзў і перепрацаваў паэму. Аднак не давялось пабачыць с'вету гэтай другой яе рыдакцыі, ужо цалкам пардыхтаваны да друку, быў украдзены, і аўтар застаўся толькі з успамінамі аб ім, бо ніякіх чарнавікоў ад гэтага рукапісу ў яго, на няшчасце, не было. Такім парадкам "Сымон Музыка" ў сваёй другой рэдакцыі не папаў у скарбніцу беларускага мастацкага слова, і здавалася, што здарылась незваротная страта для нашага пісьменства. Але Я. Колас не спыняецца перад такой цяжкай наўдачай. Ён мужна прыступае зноў да поэмы, і к пачатку 1925 г. з-пад яго пяры выходзіць "Сымон Музыка" ў трэцяй рэдакцыі. Асноўны момант поэмы - гэта жывая сэрыя адбіткаў беларускае сялянскае псыхікі. Праз паэму гэтай псыхікі, у яе натуральным, беспасярэднім стане (Сымон Музыка), аўтар прабуе выявіць істотные рысы сьветаразуменьня і, галоўным чынам, сьветаадчуваньня беларускага працоўнага сялянства, прабуе глянуць праз гэту прызму на рознастайныя праявы чалавечага жыцьця - як грамадзкага, гэтак і індывідуальнага, прабуе адчуць хараство беларускае прыроды. Да гэтай асноўнай мэты аўтар дапасоўвае спосабым композыцыі поэмы і яе мастацкага стылю, ужываючы чыста народныя вобразы і мэтафарычныя выслоўі, як, напр., здань, душа, лясун, рысалка,лёс і інш. Гэта надае поэме адмысловага народнага колёрыту, робіць яе жывой, смакоўна-маляўнічай і блізкае да народнае глебы.

"Ад выдавецтва" з першага выдання: Паэма "Сымон Музыка" сваёй першай часткай нарадзілася ў 1911 г.; другая частка яе напісана у 1912 г., трэцяя і чацьвёртая - у канцы 1917 г. і…

Якуб Колас (1882-1956) - народны паэт Беларусі, празаік, драматург, крытык, публіцыст, перакладчык, вучоны, педагог, грамадскі дзеяч, адзін з заснавальнікаў сучаснай беларускай літаратуры і беларускай мовы.
Творчасць Якуба Коласа - гэта цэлы свет, свет дзівосны, багаты і непаўторны, у якім месціцца родная зямля, народ, яго жыццё і гісторыя. Дадзенае выданне ўключае найбольш вядомыя вершы, паэмы, апавяданні і аповесці беларускага песняра, а таксама трылогію "На ростанях" - самы буйны твор Коласа. Кнігу адкрывае ўступны артыкул выдатнага літаратуразнаўцы і крытыка М. Мушынскага з падрабязным аналізам творчасці пісьменніка.
У аснову выдання пакладзены храналагічны прынцып, што дазваляе прасачыць станаўленне творчай індывідуальнасці Якуба Коласа.

Якуб Колас (1882-1956) - народны паэт Беларусі, празаік, драматург, крытык, публіцыст, перакладчык, вучоны, педагог, грамадскі дзеяч, адзін з заснавальнікаў сучаснай беларускай…

Ян Баршчэўскі (1794 (?) – 1851) — адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры. Галоўны яго твор – "Шляхціц Завальня", дзе ўпершыню шырока выкарыстоўваюцца беларускія казкі і паданні, дзе ў кожным слове "чуваць беларуса". Кнігу Я. Баршчэўскага часта параўноўваюць з сусветна вядомым эпасам "Тысяча і адна ноч".

Ян Баршчэўскі (1794 (?) – 1851) — адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры. Галоўны яго твор – "Шляхціц Завальня", дзе ўпершыню шырока выкарыстоўваюцца беларускія казкі і…

Заможны памешчык Абдзіраловіч, аўдавелы пасля трагічнага выпадку, давярае свайго малога Ігналіка карміліцы. А тая, жадаючы лепшай долі свайму дзіцяці, пераменьвае немаўлят. Пасля абодва – Ігнат і Васіль – праходзяць праз рэвалюцыю, Грамадзянскую вайну. Пры гэтым асаблівая аўтарская ўвага скіраваная на светабачанне Ігната Абдзіраловіча, які пакутуе ад раздваення душы – у рэчах, простых на першы погляд, бачыць палярныя бакі і разрываецца паміж процілегласцямі, не ведаючы, да якога берага прыстаць.

Заможны памешчык Абдзіраловіч, аўдавелы пасля трагічнага выпадку, давярае свайго малога Ігналіка карміліцы. А тая, жадаючы лепшай долі свайму дзіцяці, пераменьвае немаўлят. Пасля…

Шэcць чaлaвeк пaкiнyты пpыкpывaць aдcтyплeннe бaтaльёнa нa пepaeздзe Пepшыя, caмыя тpывoжныя днi i гaдзiны вaйны. Aдчyвaннe cтpaшэннaй i нeзpaзyмeлaй кaтacтpoфы. I нявep’e, штo гэтa пpaўдa, штo гэтa мoжa быць. I pэaльнacць – yce шacцёpa блiжэй зa ўcix дa тoй злaвecнaй ciлы, якaя cyнeццa з зaxaдy i пepaд якoй ycё, гэткae, здaвaлacя, нaдзeйнae, нeзpaзyмeлa aдcтyпiлa i aдcтyпae. A яны acтaлicя – зaгaд i aбaвязaк, – xoць кoжнaя жылкa кpычыць, пaтpaбye нe чaкaць. (с) Алесь Адамовіч

Шэcць чaлaвeк пaкiнyты пpыкpывaць aдcтyплeннe бaтaльёнa нa пepaeздзe Пepшыя, caмыя тpывoжныя днi i гaдзiны вaйны. Aдчyвaннe cтpaшэннaй i нeзpaзyмeлaй кaтacтpoфы. I нявep’e, штo…

У кнізе Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча (1808—1884), класіка беларускай літаратуры, майстра камічнага жанру, прадаўжальніка традыцыі Каятана Марашэўскага і Міхала Цяцерскага, змешчаны яго найбольш вядомыя драматычныя творы: опера “Ідылія”, выдэвілі “Пінская шляхта”, “Залёты”.

У кнізе Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча (1808—1884), класіка беларускай літаратуры, майстра камічнага жанру, прадаўжальніка традыцыі Каятана Марашэўскага і Міхала Цяцерскага,…

Збор твораў Кузьмы Чорнага ў васьмі тамах — першае навуковае выданне спадчыны выдатнага беларускага празаіка. У яго ўключаны амаль усе вядомыя творы пісьменніка і размеркаваны па тамах у храналагічнай паслядоўнасці наступным чынам: 1 — апавяданні 1923—1927 гг.; 2 — апавяданні 1928—1944 гг.; 3 — раманы «Сястра», «Зямля»; 4 — аповесці «Лявон Бушмар», «Вясна», «Ідзі, ідзі» і раман «Бацькаўшчына»; 5 — апавяданне «Насцечка», аповесць «Люба Лук'янская» і раман «Трэцяе пакаленне»; 6 — аповесць «Скіп'ёўскі лес» і раманы «Пошукі будучыні», «Млечны Шлях», «Вялікі дзень»; 7 — драматычныя творы: «Не пішы чорт ведае як», «3 драмы» (урывак), «Вызваленне» (пралог да п'есы), «Лета», «Бацькаўшчына», «Аксеня Чадавецкая» (няскончаныя драма), «Базылевічава сям'я», «Ірынка»; няскончаныя раманы: «Вецер і пыл», «Трыццаць год», «Заваёва свету», «Захаду і ўсходу», «Судны дзень»; 8 — публіцыстычныя творы, летапіс жыцця і творчасці Кузьмы Чорнага, алфавітны паказчык твораў, паказчык імён.

Збор твораў Кузьмы Чорнага ў васьмі тамах — першае навуковае выданне спадчыны выдатнага беларускага празаіка. У яго ўключаны амаль усе вядомыя творы пісьменніка і размеркаваны па…

Факсымільнае выданьне. Першы зборнік Янкі Купалы, выдадзены ў пачатку 1908 году ў Санкт-Пецярбургу выдавецкай суполкай «Загляне сонцэ і ў нашэ ваконцэ» тыражом 4300 асобнікаў, дзе былі надрукаваныя 95 лірычных вершаў 1905—1907 гг. і паэма «Адплата каханьня».
У зборніку ўпершыню публікуецца праграмны верш паэта «А хто там ідзе?», які заняў асаблівае месца ў творчасьці Купалы, на доўгі час стаў неафіцыйным беларускім гімнам і зьяўляецца перакладзеным на 82 мовы сьвету. Зборнік двойчы канфіскоўваўся царскімі ўладамі. Публікацыя «Жалейкі» адыграла надзвычайную ролю ў станаўленьні беларускай літаратуры і творчага крэда яе аўтара. Літаратурны крытык Леў Клейнбарт адзначыў, што «Жалейка» выражала нацыянальны ўздым тагачаснага грамадзтва

Факсымільнае выданьне. Першы зборнік Янкі Купалы, выдадзены ў пачатку 1908 году ў Санкт-Пецярбургу выдавецкай суполкай «Загляне сонцэ і ў нашэ ваконцэ» тыражом 4300 асобнікаў, дзе…

Факсымільнае выданьне. У зборнік увайшлі больш за 200 вершаў, напісаных пераважна ў 1910—1913 гадох, шэраг перакладаў і некаторыя вершы з папярэдніх зборнікаў Купалы «Жалейка» і «Гусьляр». Зборнік складаецца зь сямі асобных разьдзелаў.

Факсымільнае выданьне. У зборнік увайшлі больш за 200 вершаў, напісаных пераважна ў 1910—1913 гадох, шэраг перакладаў і некаторыя вершы з папярэдніх зборнікаў Купалы «Жалейка» і…

У кнігу народнага пісьменніка Міхася Лынькова (1899-1975) увайшлі лепшыя апавяданні, аповесці "Апошні зверыядавец", "Міколка-паравоз", урыўкі з рамана "На чырвоных лядах".

Вядомы беларускі пісьменнік Міхась Зарэцкі (1901 – 1937) – зачынальнік рамантычнага кірунку ў беларускай літаратуры 20–х гадоў, пісьменнік–наватар, аўтар многіх апавяданняў і раманаў "Сцежкі–дарожкі" і "Вязьмо". Апавяданні М. Зарэцкага – адна з найбольш цікавых і змястоўных старонак беларускага прыгожага пісьменства.

Вядомы беларускі пісьменнік Міхась Зарэцкі (1901 – 1937) – зачынальнік рамантычнага кірунку ў беларускай літаратуры 20–х гадоў, пісьменнік–наватар, аўтар многіх апавяданняў і…