5

У трагічных радках Ш.Бадлера заўважны ўплыў Эдгара По, перакладамі якога займаўся першы. Мне Э.По вельмі падабаецца, а цяпер і Ш.Бадлер стаў адным з улюбёных паэтаў. Як і ў "Кветках зла", так і ў "Вершах у прозе" - тэмы незадаволенасці светам і імкненне збегчы. На гэта, відавочна, паўплываў трагічны жыццёвы лёс (траўма з дзяцінства, калі застаўся адзін, пакінуты маці ў інтэрнаце).
"Альбатрос" - самы лепшы верш з прачытаных, на мой погляд. Альбатрос - сімвал паэта (як і Буравеснік), які свабодна ляціць, пакуль не патрапіць у кіпцюры недабразычліўцаў і становіцца "жертвой насилья". З выкарыстаннем сімвалаў ствараецца і антытэза:

Опустив исполинские белые крылья,
Он как вёсла, их тяжко влачит за собой.

"Бессильным, нелепым, смешным" альбатрос становіцца ў руках матросаў, якія з'яўляюцца сімвалам невуцтва і глупства:

Тот дымит ему в клюв табачищем вонючим,
Тот, глумясь, ковыляет вприпрыжку за ним.

У вершы раскрыта тэма паэзіі і месца паэта ў свеце:

Так, поэт, ты паришь под грозой, в урагане,
Недоступный для стрел, непокорный судьбе,
Но ходить по земле среди свиста и брани
Исполинские крылья мешают тебе

Лічу, што Ш.Бадлера можна лічыць сімвалістам-заснавальнікам гэтага напрамку, што, відаць, разумеў ён і сам. У вершы "Адпаведнасць":

Как в чаще символов, мы бродим в этом храме (аўт. - прырода)

Шырокая вобразнасць у параўнаннях Ш.Бадлера - паралель чалавечай душы і стыхіі у вершы "Чалавек і мора". Чалавечая душа, як і мора, поўная загадак:

О, близкие враги! О, яростные братья! <...>
Какой в пучине клад хранится небывалый
И что таят души угрюмые провалы -
Укрыто навсегда от любопытных глаз.

"Ворагі-браты" - зноў антытэза, якімі перапоўнены верш "Збавенне". У супрацьпастаўленні з рэфрэнам "беспечный ангел мой", "прекрасный ангел мой", "мой ангел радостный", які паўтараецца ў кожнай страфе, - "раскаянье и стыд", "рыданье и тоска", "обида, гнев до слёз, до сжатых кулаков", "недуги", "призрак старости и затаенный страх" і інш.
Галоўныя адметнасці паэзіі Ш.Бадлера гэта змрочная прыгажосць у стварэнні вобразаў і перакананне, што ўсё нізкае таксама прыгожае і яго можна знайсці нават у смерці. Гэтым прасякнута ўся паэзія Ш.Бадлера, і гэтую пякельную прыгажосць ён перадае праз колер ("И станет сердце вновь застывшим красным комом, / Как солнце мёртвое в арктическом аду" ), праз гукі (Я слушаю, дрожа, как падают паленья / Так забивают гвоздь, готовя эшафот", "Как мёрзлая земля о гроб в могильной яме, / С подводы падая, стучат уже дрова"). Згаданыя ўрыўки з верша "Восеньская песня", дзе смерць увасоблена ў адміранні прыроды. Гэты вобраз сустракаецца і ў іншых творах аўтара:

Скалачивают гроб - но где же? По кому?
Мы завтра зиму ждём, вчера скончалось лето,
И этот мерный стук - отходная ему.

Смерць паказана праз пераход ад лета да восені.
У вершы "Вясёлы мярцвяк" Ш.Бадлер здзекваецца, смяецца са смерці. Там таксама шмат вобразаў могілкавай тэматыкі:

Ненавижу надгробья в кладбищенской мгле,
Не питаю к слезам ничего, кроме злости.
Лучше воронов чёрных зазвать к себе в гости,
Лучше биться в когтях, чем лежать на столе.

Мне падабаецца, што ў "Вершах у прозе" Ш.Бадлер раскрывае сутнасць свайго прынцыпу. У "Сonfiteor" ён, нібы на споведзі, расказвае, што "спасціжэнне прыгожага - гэта двубой, дзе мастак крычыць ад жаху перад тым, як упасці павержаным".
"У кожнага - свая хімера" - гэта твор, у якім алегорыя, што мы не заўважаем - у кожным з нас жыве пачвара, якую мы нясём па жыцці.

Что страшно, никто из этих пешеходов, казалось, даже не замечал чудовища, обхватившего него, приросшего к спине, словно эта тварь была лишь частью человеческого тела...

Пачытайце вершы Ш.Бадлера "Сплін", "Перадсвітальныя прыцемкі" і інш., але ў гэты час не снедайце, бо ў іх таксама прысутнічае могілкавая тэматыка. Смачна чытаць!