Рецензии на книги — Артур Клінаў

Калі б трэба было вызначыць асноўную рысу ўсёй кнігі, то я б сказала дынамізм. Увесь час адбываюцца нейкія падзеі. Гэтым кніга зацягвае і не адпускае ад сябе. Яшчэ больш яна прыцягвае арыгінальнасьцю і вобразам шалома. Думаю, шмат у каго з нас ёсьць свой шалом. Няхай нябачны, але мы будзем ня рады яго згубіць. І ўпарта адмаўляемся здымаць.

За кнігу браўся з вялікімі сумневамі. Папярэднія раманы Артура Клінава не вельмі добра заходзілі. І "Малую падарожную кнігу па горадзе сонца", і "Шалом" кідаў чытаць задоўга да канца. Настолькі малацікавымі яны мне здаваліся. Гэтым жа разам ледзь мог адарвацца ад кнігі, каб знайсці час на сон, працу і здачу сесіі. "Шклатара" паглынула мяне цалкам. Кнігарня "Логвінаў" падае гэты раман як "кнігу для сваіх". Канечне, у вялікай ступені - гэта гісторыі людзей, з якімі мне даводзіцца сутыкацца ў фэйсбуку і на старонках незалежных выданнняў, але "Шклатара" ўсё ж нашмат глыбейшая, чым проста кніга для "тусоўкі". Раман дзеліцца не дзве часткі, якія часам дзівосным чынам злучаюцца. У першай - падзеі канца 2010 года. Выбары, Плошча, сэкс (невядома чаму напісаны ў кнізе праз літару е), віно (шмат…

Артур Клінаў упарта і паслядоўна мяняе сваё мастацкае амплуа – з разраду модных мастакоў-інсталятараў пераходзіць у разрад модных пісьменнікаў-раманістаў. Спачатку выйшаў раман “Малая падарожная кніжка па Горадзе Сонца”, затым раманы “Шалом” і “Шклатара”. Прычым трэба адзначыць, што першы раман, які пабачыў свет у 2008 годзе, быў перакладзены на розныя мовы і выйшаў па-нямецку, па-расейску, па-шведску, па-венгерску і па-польску. “Шалом” таксама мае некалькі моўных варыянтаў.

Аматары беларускай літаратуры чакалі “Шклатару”, бо мелі магчымасць на старонках часопіса “пАРТызан” пазнаёміцца з фрагментамі рамана. Гэты твор пазіцыянаваўся як аператыўны мастацкі водгук на падзеі ў краіне. Сапраўды, ні ў адным празаічным творы беларускіх пісьменнікаў тэма Плошчы 2010 года не закраналася так…

Пасля таго, як выйшаў раман Артура Клінава “Шалом”, аматары беларускай літаратуры падзяліліся на два лагеры: адны кажуць, што раман лёгкаважны і пуставаты, а галоўны герой бясконца п'е алкагольныя напоі і хутчэй выдураецца, чым шукае нейкі патаемны сэнс жыцця. Прыхільнікі ж раману пярэчуць, маўляў, даўно мінулі часы, калі галоўны герой абавязкова павінен быць крыштальна-станоўчым чалавекам, а пошукі жыццёвых сэнсаў абдывацца выключна ў навуковых лабараторыях, або вытворчых цэхах.

Мне асабіста бліжэй пазіцыя другіх.

Адразу варта адзначыць, што Клінаў добра ўмее будаваць сюжэт і пісаць цікава. «Шалом» сапраўды чытаецца на адным дыханні, а гумару і досціпу ў ім проста шчодра рассыпана на кожнай старонцы. Мне чамусьці гэты твор нагадвае класічны ўжо раман Ільфа і Пятрова «Дванаццаць…