Лучшие книги Марека Хласко

Литературная автобиография "Красивые, двадцатилетние" - это одновременно и биография целого поколения, и картина литературной жизни Польши середины 50-х годов, и полное горького юмора, самоиронии и неподдельной боли описание странствий силой вырванного из родной среды художника. В сборник также вошли рассказы и повести писателя.

«Красиві двадцятилітні» – автопортрет культового польського письменника 50-60-х років Марека Гласка на тлі комуністичної Польщі й не набагато розумнішої Франції, упокореної Німеччини і войовничого Ізраїлю, а також ідеологічного тиску і богемних розваг, міліцейського шантажу і нічних ресторанів, психіатричних клінік, в’язниць і борделів. Написана «дивною мішаниною жаргону, урядових повідомлень, лексики вулиці й партійних зборів», ця пародія на автобіографію – попри весь її художній вимисел – є одним із найправдивіших літературних відображень найбрехливішої епохи в історії Східної Європи і найвідомішою книжкою автора, яка дотепер продовжує…

Polska literatura XX wieku w najlepszym wydaniu – powieść Marka Hłaski znana także z ekranizacji Czesława Petelskiego „Baza ludzi umarłych”.
Opublikowaną w 1958 r. powieść Marka Hłaski, jednego z najsłynniejszych polskich buntowników, nazywano PRL-owskim westernem, słowiańską odpowiedzią na twórczość Ernesta Hemingwaya. W „Następnym do raju” autor z powodzeniem wykorzystał także elementy kryminału.
W górach w okolicach Bystrzycy Kłodzkiej w odciętej od świata bazie transportowej pracuje przy zwózce drewna grupa życiowych rozbitków. Doświadczeni przez los mężczyźni nie myślą o przyszłości, lecz z każdym dniem coraz bardziej pogrążają się w samotności i we wspomnieniach. Rozpadające się ciężarówki z demobilu, których używają, wszechogarniający marazm, niebezpieczne, pełne wyrw drogi potęgują ich frustrację i poczucie ciągłego zagrożenia.
Do leżącej na uboczu bazy któregoś dnia przybywa przedstawiciel partii. Jego pojawienie się z żoną w zamkniętej, męskiej społeczności pogłębia istniejące w niej konflikty. Kobieta próbuje za wszelką cenę wydostać się z odludzia...

Marek Hłasko (1934-1969) pozostawił po sobie nie tylko spuściznę literacką, obejmującą opowiadania i powieści, ale również barwną legendę, intrzygującą zarówno starszych czytelników, jak i młodsze pokolenia, dla których polska rzeczywistość lat pięćdziesiątych, stanowiąca osnowę jego utworów, jest już tylko odległa historią. Wnikliwość i wiarygodność, z jaką udało mu się oddać atmosferę, w której dojrzewali młodzi ludzie, oraz dramatyzm powikłań bohaterów, wykracza daleko poza przyjęte wówczas schematy i fascynuje do dzis.

Bohaterowie "Nawróconego w Jaffie" to ci sami dwaj oszuści matrymonialni, którzy występują w jego wcześniejszej minipowieści "Drugie zabicie psa". Robert i jego przyjaciel, którego nazwisko - Hłasko - zaledwie raz pojawia się w tekście, znów są bez grosza i muszą jakoś przetrwać kilka tygodni w Tel Awiwie, dopóki na horyzoncie nie pojawi się kolejna naiwna. Wegetują, planując swe przedsięwzięcie w najdrobnieszych szczegółach, kiedy nagle trafia im się okazja zdobycia paru groszy. W ich nędznym hotelu zatrzymał się kanadyjski misjonarz, który za miesiąc wraca do kraju ponieważ nie udało mu się nawrócić ani jednego człowieka. Robert od razu węszy w tym interes... No, a poza tym jego przyjaciel musi doskonalić swoją sztukę aktorską - nie może wyjść z wprawy.

Debiutancki tom opowiadań Marka Hłaski – pisarza legendy, zaliczanego do młodych gniewnych PRL-u. W zbiorze znajdują się m.in. utwory „Pętla”, „Lombard złudzeń”, „Odlatujemy w niebo”.
„Pierwszy krok w chmurach” to jeden z najgłośniejszych polskich debiutów literackich lat 50. XX w. Entuzjastycznie przyjęty przez czytelników i krytyków, uznany został za manifest odradzającego się indywidualizmu. Pierwsze wydanie tomu opowiadań rozeszło się błyskawicznie, a sam ich autor w 1958 r. otrzymał nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek.

Opowiadania, które złożyły się na zbiór, choć niejednolite stylistycznie (część z nich, opublikowana wcześniej na łamach prasy, nosi znamiona poetyki socrealizmu), wyrażają bunt przeciw schematyzmowi i skostnieniu. Nie ma w nich optymizmu ani zachwytów nad nową, odbudowująca się Polską. Jest natomiast świat wrogi i brutalny, odarty z wartości i porażająco brzydki, w którym samotni i wrażliwi bohaterowie – w aurze pesymizmu i rozpaczy – przeżywają egzystencjalne dramaty. Monotonię szarej codzienności oraz gorycz bytowania w PRL-owskich, pełnych zakłamania realiach podkreśla potoczny język, niestroniący od wulgaryzmów i środowiskowej gwary.

Marek Hłasko (1934-1969), jeden z nawybitniejszych polskich pisarzy okresu powojennego, jest autorem tomu opowiadań "Pierwszy krok w chmurach" (1956), oraz powieści "Ósmy dzień tygodnia" (1957), "Następny do raju" (1958), "Cmentarze" (1958), "Wszyscy byli odwóceni" (1964), "Brudne czyny" (1964), "Drugie zabicie psa" (1965), "Nawrócony w Jaffie" (1966), "Sowa córka piekarza" (1967), wydanej już po śmierci pisarza "Palcie ryż każdego dnia" (1985), a także literackiej autobiografii "Piękny dwudzistoletni" (1966).

Utworami, które chyba bardziej niż powieści Marka Hłaski przyczyniły się do powstania legendy tego pisarza, były jego opowiadania. Przedstawiony w nich świat diametralnie odbiega od obowiązujących wówczas wzorców literatury socrealistycznej. Klasa robotnicza jawi się w nich jako zbiorowisko lumpenproletariuszy i dewiantów, wielkie miasto, zamiast być symbolem osiągnięć komunizmu, staje się świadkiem zła. Zła, które podobnie jak w dalszej twórczości Marka Hłaski nie stanowi opozycji do dobra, lecz jest elementem dominującym wszelkie ludzkie działania.

'Piękni dwudziestoletni' Marka Hłaski to książka-legenda. Wydana w 1966 r. w Paryżu, w PRL przez ponad dwie dekady oficjalnie niedostępna, bardziej była znana Polakom ze słyszenia niż z lektury. Dziś czyta się ją jako pasjonujące świadectwo epoki.

Niezaprzeczalnie sensacją wydawniczą 2015 r. jest w Iskrach nigdy nieopublikowana powieść Marka Hłaski "Wilk", która była jego debiutem literackim, choć na publikację musiała czekać ponad 60 lat. "Wilk" to historia chłopaka z Marymontu, dorastającego w dwudziestoleciu międzywojennym. Rysiek Lewandowski mieszka w biednej dzielnicy. Środowisko lumpenproletariatu to głównie złodzieje i bezrobotni, bezustannie szukający okazji do zarobienia kilku groszy. Młody człowiek, zapatrzony w westerny, szuka dla siebie szlachetnego wzorca do naśladowania, aby zmienić otaczające go realia. Śni o lepszym życiu, nie do końca wiedząc, czym to „lepsze życie”…

“History has no use for witnesses.”

When Marek Hłasko sent this novel to publishers in Poland in the mid-1950s, it was uniformly rejected. When he asked why, he was told: “This Poland doesn’t exist.”

Long out of print, The Graveyard is Hłasko’s portrait of a system built on such denial and willful blindness. Factory worker Franciszek Kowalski is on his way home one evening after drinking with an old friend from the People’s Army when he unthinkingly yells some insults at a policeman. His outburst is taken as criticism of the government, and he is arrested and then expelled from the Party.

Kowalski attempts to rehabilitate himself by gathering testimonies from the men he had fought alongside, but each meeting with his former comrades takes him further into the underworld that he realizes has been there all along.

Written midway through Hłasko’s meteoric career, The Graveyard set its author and the Polish Communist government implacably against each other, and it’s easy to see why: Hłasko pulls no punches in portraying a regime that is maintained by constant surveillance, intimidation, and profound psychological manipulation.

A classic novel of political disillusionment from one of Poland’s seminal writers, an original “Angry Young Man” who lived fast, died young, and wrote brilliantly.

Тема: Детективная и политическая литература, художественная проза российских и зарубежных авторов. Распространяется на территории: Россия, СНГ, других стран. Учредитель: Международная неправительственная организация "Детектив и политика" (МАДПР) Выходит шесть раз в год.