Такія зборнікі паэзіі беларускіх паэтаў, якія выходзілі падчас другой сусветнай вайны, думаю, надзвычай рарытэтныя. Хоць іх і друкавалі немалымі тыражамі. Гэты зборнік Петруся Броўкі выйшаў тыражом у 10 тысяч экзэмпляраў. Асобнікі распаўсюджваліся сярод салдат, частка закідвалася партызанам у тыл ворага. То бок, паэтычныя выданні выкарыстоўваліся як ідэалагічная зброя, як набоі. А на фронце не так проста тыя зборнічкі было захаваць да мірных дзён.
Усё ж мушу сказаць, што Пятрусь Броўка ў сваіх ваенных вершах, многія з якіх пісаліся, відаць, у франтавых умовах, стараўся не cаслізгваць у публіцыстычна-патрыятычнае рыфмаванне. Усё ж ён імкнуўся заставацца ў фармаце паэзіі. Ёсць тут і цікавыя паэтычныя знаходкі, і трапныя словы, і свежыя рыфмы. Вось так паэт малюе знішчанны вайной Мінск.
Разбітыя трубы, як здані стаяць,
І хмары над імі
Спусціліся нізка.
Балюча дазнацца, што гэта твая
Любімая вуліца горада Мінска.
Прыканцы верша Броўка ўпэўнена сцвярджае:
Ты родзішся зноўку, абуджаны Мінск,
Устаўшы з нябыту і чорнае смерці.
У вершы “Рана” паэт згадвае свае цялесныя раны, якія загаіліся, але ёсць рана, якая так проста не зажывае. Гэта душэўная рана.
Знаю, боль адышла-б,
Каб напіцца жывіцы
З той крыніцы,
Што смагу таліла ня раз,
Каб чабору таго,
Каб тае мядуніцы,
Каб паветра з бароў,
Што пад Мінскам у нас.
Але каб вярнуцца ў гэтыя чароўныя мясціны, трэба біць ворага і вызваляць родны край.
Мы вынесем боль маўкліва,
А банды загінуць прымусім,
Наш сонечны край прамяністы
Не знішчыць раз’юшаным псам!
І хто мог падумаць, што некаторыя Броўкаўскія ваенныя радкі раптам пачнуць набываць нейкі іншы сэнс, адгукацца па іншаму. Аднак аптымізм Петруся Броўкі беларусам не зашкодзіць.
Будзем сеяць, беларусы,
Закрасуе буйна збожжа.
Нас ніхто скарыць не зможа!
