Рецензии на книги — Владимир Орлов

Сама по себе идея очень хороша. Владимир Орлов, автор нескольких прекрасных работ по истории Полоцка, в яркой и доступной манере рассказывает детям об истории Беларуси. Подразумевается, что "Айчына" должна заменить им скучные и нечитабельные школьные учебники.

Однако использовать эту книгу вместо учебников нельзя. Более того - лично я бы поостерегся использовать ее и вместе с учебниками. Да и в принципе держал бы детей от нее подальше.

В чем же проблема? В неприкрытом шовинизме автора. Орлов - "змагар" старой школы, и с возрастом его воззрения становятся только радикальнее. Для него мало внушить детям, что Беларусь и ее история прекрасны - нет, ему обязательно надо подчеркнуть, что Беларусь лучше, чем ее "отсталые" (так написано в книге!) соседи. Упор при этом, само собой, делается на…

У пісьменніка Уладзіміра Арлова шмат этапных кніг. З некаторых у яго пачынаўся новы творчы перыяд, з некаторых пісьменнік увогуле мяняў жанр, або пераходзіў у MP3 фармат. Гэтая кніга таксама асаблівая. Пасля яе выхаду дзяржаўнае выдавецтва «Мастацкая літартатура», у якім Арлоў некалі працаваў і адкуль яго звольнілі з фармулёўкай "за выпуск гістарычнай ды іншай сумнеўнай літаратуры", перастала ўвогуле выдаваць яго кнігі. З гэтага часу, дакладней з гэтай кнігі, Уладзімір Арлоў пачаў друкавацца пераважна ў прыватным выдавецтве «Логвінаў».

Таким чынам сёння наш расповед пра «Ордэн Белай Мышы», так бы мовіць, этапную кнігу, якая канчаткова замацавала Уладзіміра Арлова ў «чорным спісе» ўлады. Хаця дзіўна ўжо тое, што дзяржвыдавецтва ўвогуле насмелілася выдаць кнігу Арлова. Праўда, на двары быў…

«Мир сей приукрашенный — книга есть Велика» (Симеон Полоцкий) По поводу года, и даже дня рождения Самуила Гавриловича Петровского-Ситняновича (более известного миру как Симеон Полоцкий) нет единого мнения, однако большинство исследователей сходятся на дате 20 августа 1629 г. В его жизни – ещё остаётся много загадочного и неоднозначного, однако очевидно одно - известный белорусский деятель восточнославянской культуры, писатель, богослов, поэт, драматург, переводчик, монах-базилианин, придворный астролог «Симеон из Полоцка» (как он сам подписывался) стал значительной фигурой своего времени. А жил в достаточно трудную эпоху XVII столетия, на протяжении которого практически не прекращались войны Московии с Великим княжеством Литовским. Последнее славилось своими образованными мужами. Большое…

У 1987 годзе Уладзімір Арлоў, які ў той час узначальваў наваполацкае літаратурнае аб’яднанне “Крыніцы”, якога ўся Беларусь ужо ведала як празаіка і бачала ў ім пераемніка Уладзіміра Караткевіча, на адным з паседжанняў літаб’яднання здзівіў сяброў – прачытаў першыя свае вершы. Па форме яны былі вельмі падобныя да версэтаў Алеся Разанава, якія ў той час актыўна пачалі з’яўляцца ў літаратурным перыядычным друку. Праўда, сам Арлоў свае паэтычныя творы называў вершамі ў прозе.

У 1988 годзе выйшаў класічны, можна сказаць эталонны, зборнік версэтаў Алеся Разанава “Вастрыё стралы”. Вось як у анатацыі напісана пра асаблівасць гэтых разанаўскіх вершаў: “У кнізе прадстаўлены вершы-версэты: па сваёй будове яны нагадваюць балады і прытчы і спалучаюць у сабе апавядальную інтанацыю і філасофскую…

Гэты невялічкі зборнічак вершаў Арлова мне спадабаўся крыху больш за "Паром празь Ля-Манш", аднак, усё роўна не дастаткова, каб паставіць хаця б 4. Гэтым разам у зборніку былі не толькі верлібры, але і класічныя рыфмаваныя вершы. І калі "Паром празь Ля-Манш" быў больш узнёслым, рамантычным, то гэты зборнік больш саркастычны, грубаваты, іранічны (таму мне больш і спадабаўся:) ) Тут ужо мне прыйшліся даспадобы шмат вобразаў, накшталт Андрэя Хадановіча, які ў сне Арлова крочыць па вуліцы Маркса і кажа бамжу банжур. Ды і ўвогуле сустрэла шмат трапных выразаў:

узаемнасьць гэта калі любіш сябе

быць жанчынаю значыць умець уцякаць так каб цябе злавілі

Цяпер хачу пачытаць яшчэ вершаў Арлова, адзнакі павінны прагрэсаваць. Магчыма, наступны прачытаны зборнік ацаню ўжо на 4 ці нават вышэй :) Ну і ў…

Імя дзеяча беларускага Адраджэння, пісьменніка і гуманіста Міколы Гусоўскага добра вядома не толькі ў нашай краіне, але і далёка за яе межамі. Хто такі Мікола Гусоўскі, чаму яго дзейнасць была настолькі значна, што ААН нават уключыла яго імя ў Спіс самых выдатных дзеячоў славянскага свету? На гэтыя і многія іншыя пытанні адказвае выдатны сучасны беларускі пісьменнік і публіцыст Уладзімір Арлоў. На мой погляд гэтая аповесць адметна яшчэ і тым, што адлюстроўвае той непросты супярэчлівы час, калі тварыў гэты выдатны дзеяч. Гэта была эпоха таленавітых гуманістаў і каварных палітыкаў, адвагі і інтрыг, гонару за сваю Айчыну і тых, хто быў гатовы здрадзіць ёй за свае карысныя інтарэсы. Таму сімвалічна і назва твора – “Час чумы”, якая панавала ў гэты час у грамадстве.

Падзеі твора адбываюцца ў…

Энцыкляпэдыя любові да радзімы

Каждый ли молодой беларус (сознательно не затрагиваю поколение, взращённое на советской идеологии) вспомнит, что для его страны значил промежуток времени с 1772 по 1795 год? Именно те трагические события ознаменовали начало вынужденной борьбы тогда ещё литвинов "за нашу и вашу свободу" и именно именами первых повстанцев украшены открывающие книгу страницы.

По своей структуре книга напоминает справочник, где каждой персоне уделены две смежные страницы, а в конце приведён алфавитный указатель не только "имён Свободы", но и всех фамилий, на которые так или иначе ссылается автор. С каждым именем сопоставлен портрет либо фотография, а тексту, в отличие от сухих справочников, присущ фирменный стиль Орлова, где биографические факты сдобрены авторскими эпитетами и…

Вершы пра каханне беларускія паэты пісалі заўжды. Перыядычна, як бы падрахоўваючы зробленае за пэўны прамежак часу, выходзілі калектыўныя зборнікі любоўнай лірыкі. Напрыклад, падобны зборнік пабачыў свет у выдвецтве “Радыёла Плюс” – вершы і песні пра каханне “Яна і Я”, гэта ці не самае грунтоўнае выданне ў гэтай серыі, бо ахоплівае час з ХІІ па ХХІ стагоддзе. А некаторыя паэты тэме кахання прысвячалі цэлыя зборнікі, як, напрыклад, Генадзь Бураўкін, у якога ў 1985 годзе выйшла кніга лірычнай паэзіі “Пяшчота”. Але, бадай, самая адметная кніга пра гэтае светлае і жыццедайнае чалавечае пачуццё выйшла пад назвай “Усё па-ранейшаму толькі імёны зьмяніліся” аўтарства Уладзіміра Арлова.

Ужо сама гісторыя з’яўлення гэтай кнігі адметная. Уладзімір Арлоў з-за хваробы сэрца патрапіў у шпіталь,…

Так склалася, што апошнія гадоў 10-15 Уладзімір Арлоў практычна не пісаў белетрыстыку. Пісаў шмат. Але толькі не мастацкую прозу. Пісаў вершы, гістарычныя нарысы, эсэістыку, публіцыстыку, расповеды для гістарычных дзіцячых кніг. Падобныя тэксты былі запатрабаваныя часам і чытачом.

Але сапраўдныя аматары беларускай літаратуры любяць гэтага пісьменніка перадусім за выбітную прозу. І вось летась чытачы нарэшце дачакаліся – адна за адной у літаратурных перыёдыках з’явіліся тры найноўшыя аповесці Уладзіміра Арлова. Першая пабачыла свет у часопісе “Дзеяслоў” - аповесць “Танцы над горадам”. Бадай з усіх трох найноўшых яна самая адметная і цікавая. Усе тры аповесці маюць аўтабіяграфічную аснову. Падзеі ў першай аповесці адбываюцца ў Полацку канца 50-х – сярэдзіне 60-х гадоў. То бок у родных…

Шчыра лічу, што гэтую кнігу павінен прачытаць кожны беларус. На жаль усё тое, што вывучалася калісьсці, забываецца. Губляюцца імёны, прозвішчы, даты. У гэтым творы караценька, проста і цікава распавядаецца пра асноўныя падзеі, якія адбываліся на Бацькаўчшыне. Гэта трэба ведаць і помніць усім, каб нашыя карані былі моцнымі і дужымі.

Кніга - гэта добры кароткі прагон по асноўным лікам, з'явам і падзеям з гісторыі Беларусі. Мне 25 год, я ужо праходізла гісторыю і ў школе, і в універы, але ж усё, вядома, страчваецца, і было прыемна асвяжыць у памяці ў такой даступнай форме - кніга не тое каб дзіцячая, а проста выразная і беглая. Будзе добра усім.

Адметнае музычнае і гукавое суправаджэнне. Прысутнічаюць трэкі гурта "Стары Ольса", а таксама гукавыя "зарысоўкі" - поля боя ці горада.

Чытае аўтар. Что яшчы трэба ведаць про начытку?

Адразу ж заўважу, что публіцыстыку не чытала - не закінула ў час на плэер, а пасля... Фіг с ней, з публіцыстыкай)

Зборнік вельмі спадабался! Напішу не пра усе расказы, часу не хопіць, але паспрабую.

Ордэн Белай Мышы Вось гэты расказ на здзіўленне мне спадабаўся меньш за ўсё, хоць і дае імя зборніку. Нейкая вострапалітычная, абсурдна-сатырычная тэма... У меня, мабыць, нейкае індывідуальнае непераварванне абсурда, але такое... не.

Маша і мядзведзі Вясёлае размусольванне легенды пра тое, что Машу ў звярынцы з'елі мядзведзі. Хто гэтая Маша? Пяцігадовая дзяўчынка с Расеі, маладая сіфілітычка, выгнаная с дому пенсіянерка? Ці яшчы сто варыянтаў. І что думалі пра сябе мядзведзі? Весела і лёгка.

Малекула О, вельмі прыгожая і сумная гісторыя. Пра юнацтва аўтара. Ён ў родным Полацку заўважае жаюрачку…

Книга, которую полезно прочитать каждому белорусу.

По названию и обложке понятно, что эта книга по истории Беларуси. Её целевая аудитория - дети и подростки, но взрослым тоже будет интересно и полезно познакомиться с книгой.

Я неплохо знаю историю Беларуси, можно разбудить меня среди ночи, и я расскажу вам о Рогволоде и Рогнеде, о статутах ВКЛ, Берестейской унии, разделах Речи Посполитой и так далее. Но со временем что-то забывается, а историю своей страны хочется знать и помнить. И я хочу сказать, что из этой книги я узнала о некоторых исторических личностях и событиях, о которых не знала раньше.

Кроме того, книга шикарно оформлена. Это не просто сухой текст, информация дополнена детальными иллюстрациями, которые можно рассматривать бесконечно. Отдельный плюсик за иллюстрацию с котиками.…

Арлоў - майстар расказваць гісторыі. Пацешныя, з гумарам, з падтэкстам, эратычныя,  часам русафобскія. І вось гэтыя гісторыі ёсць у яго вершах. Ён расказвае, як і куды трапіў яго лірычны герой, што бачыў, як выпіваў, спаў з жанчынамі і гэтак далей. Расказвае з безліччу тонкіх назіранняў, процьмай незвычайных параўнанняў і метафар. Што праўда, вершы Арлова  без рыфмы. Гэта не мінус, а плюс.

Аўдыёвыданне уяўляе сабой зборнік твораў: "Сны імператара" "Місія папскага нунцыя" "Міласць князя Гераніма" "Каханак яе вялікасці" "Пяць мужчын у леснічоўцы" "Рандэву на манеўрах" "Далёка да вясны"

Ў цэлым зборнік выглядаў вельмі аднародна і нясе адзіную ідэю - прыгожай годнасці людзей, якія балелі за сваю зямлю і ганарыліся ёю. У розных гадах, веках, умовах - ад крававых паўстанняў да гарачых пасцельных сцен гэтыя людзі не забывалі, хто яны і чаго гэтае варта. Пранізлівы і напружаны сборнік. Вельмі спадабаўся.

Сны імператара.

Самы вялікі твор, аповесьць пра апоiні час Напалеона на востраве Святой Елены - вельмі прыгожая, зграбная і сумная. С аднаго боку, Наполеон жыве ў сучасным, гняцецца жыццём ў няволі, падазравае, что яго атручваюць, сумуе па сыну. С другога - начамі бавіцца…

Арлоў - аўтар класных эсэ. І гэтая кніга чарговае пацвярджэнне. Асабліва ўдаецца яму думаць адразу цэлымі, завершанымі праектамі. Гэтая кніга - складаецца з пытанняў, якія пісьменнік атрымліваў на сустрэчах, і з адказаў на іх. Адказы ж - асобныя эсэ, як правіла. Найбольш цікава было чытаць тыя эсэ, якія не закраналі гісторыю, а тычыліся больш асабістага. Кнігу зручна чытаць, бо можна па некалькі эсэ на дзень. А можна раз на тыдзень. Нітка апісання не згубіцца, бо сэнсава эсэ не звязаныя паміж сабой.

Гэта кнiга для рамантыкаў. А я прагматык. Я вельмi люблю Арлова-гiсторыка i зусiм не зайшоў мне Арлоў-метафiзiк. Не таму, што блага напiсана - добра, i чытаецца лёгка. Проста менавiта мне хацелася кожнаму герою сказаць: выдыхнi, проста жывi, тут i цяпер...

Прачытала зборнік вершаў Арлова дзесяцігадовай даўніны. Ну не ляжыць мая душа да верлібраў. Хаця верлібры таго ж Андрэя Хадановіча мне вельмі падабаюцца. Яны трапныя, дасьціпныя, а верлібры Арлова для мяне занадта расплывістыя, рамантычныя. Безумоўна, у яго прыгожая мова, такія неверагодна лёгкія параўнанні, эпітэты, метафары, але мяне зачапіў усяго адзін верш (які ўвогуле вынесены на заднюю частку вокладкі і ўяўляе сабой кароткую біяграфію паэта):

Прыйшоў на сьвет у год Зьмяі паводле ўсходняга календара і ў год сьмерці Сталіна паводле календара савецкага, пад знакам Дзевы, у радзільні насупроць Сафійскага сабору у Полацку... З тае пары так і бадзяюся па замураваных лябірынтах, шукаючы Полацкі летапіс, крыж Эўфрасіньні і сумнеўную славу...

Майстерно написані верлібри Арлова, що захоплюють із перших сторінок. Читач подорожує поряд із автором та насолоджується прекрасною музикою поезії. Кожен рядочок здатен змусити читача думати глибше, сягнути потаємного значення, звернутися до філософії, але все-одно трактувати усе по-своєму. Неймовірна магія поезії. Уся збірка - чудова та варта уваги. Вірші "День Святого Валентина..." та "11 днів" завжди залишаться у моїй пам'яті - такий посил, така ідея, так тонко все описано. Радію та дякую за можливість читати це рідною мовою.

Жыццё горада, як і жыццё чалавека, можна ўявіць раманам - з сюжэтам, галоўнымі і другараднымі героямі, з гераічнымі, будзёнымі і трагікамічнамі старонкамі.

Гэтымі словамі Уладзімір Арлоў добра характарызуе свой твор "Таямніцы полацкай гісторыі". Хаця кніга і мае назву "Таямніцы полацкай гісторыі", у ёй расказваецца не толькі пра гісторыю Полацка, але і пра гісторыю Беларусі - бітва пад Грунвальдам, войны з маскоўскім княствам, падзелы Рэчы Паспалітай, айчынная вайна з французамі. Кнігу нельга назваць гістарычнай ці навуковай працай. Разам з пералікам дат і падзей прысутнічаюць мастацкія выдумкі. Аўтар выказвае меркаванні што магло адбывацца на полацкай зямлі ў часы паганства, як полацкі князь Валодша бараніў свае землі ад крыжакаў, пра тое як Францыск Скарына мог трымаць іспыт на званне…