Вручение 2011 г.

Страна: Польша Дата проведения: 2011 г.

Главный приз

Лауреат
Вит Шостак 0.0
Kamienica w Krakowie. Rodzina właścicieli odzyskuje kolejne mieszkania i łączy je w jeden wielki Dom – samoistny, wielopokoleniowy organizm pełen ukrytych przejść, wielkich sal i krętych schodów. Nowa sytuacja przemienia dotychczasowe relacje i ujawnia drzemiące w ludziach namiętności. Czy wszystkim jest z tym dobrze? Każdy coś przed kimś ukrywa i w tym niedostatku prawdy zaraża się skłonnością do mistyfikacji
Томаш Колодзейчак 4.2
Szukaliśmy życia w Kosmosie. Zagłada przyszła z innego wymiaru Czas Gehenny. Europa jest trupem. Świat dogorywa. Jegrów nie wolno się bać. Czerpią siłę ze strachu przeciwnika. Są mistrzami w pogoni za ofiarą. Nie walczymy z nimi jako emisariusze Dobra. Nie jesteśmy jakoś szczególnie dobrzy. Ale oni na pewno są źli. Zatem walczymy z nimi jako emisariusze normalności. Obrońcy ludzi, którzy chcą żyć w pokoju. Jak ci nasi przodkowie, którzy stawali przeciwko Leninowi, albo Hitlerowi. Nie byli aniołami, a ich Polska nie była rajem. Lecz to nie znaczy, że zasłużyli na piekło, jakie im zgotowano. Walczymy, bo nie mamy innego wyboru. I żeby Polska nie zginęła…
Вавжинец Поджуцкий 0.0
Tysiące zarodków kosmicznych Drzew, które spadają z nieba.
Jedna Ziemia, którą mogą rozsadzić jak skorupkę orzecha.
Jedna przyszłość. I jedna ludzkość o tysiącu zupełnie nowych twarzy.

Oto przyszłość, w której Ziemia stała się odległą baśnią i zniknęła w cieniu Drzewa, zbudowanej przez nanomaszyny gigantycznej struktury. Przyszłość, gdzie ten, kto nie chce, nie umiera, a rasa ludzka podzieliła się na setki odrębnych kultur, od prymitywnych plemion, przez wyrafinowanych kupców-koczowników, przemierzających świat w antygrawitacyjnych galeonach, po zaawansowane technologicznie społeczeństwo Apeksu, które przechowuje dawne sekrety. Najbardziej pożądanym z nich są Klucze Hansena, legendarne kody, dające kontrolę nad Drzewem. Bo po wiekach spokoju megastruktura coraz wyraźniej traci stabilność i nikt już nie wie, jaki niszczycielski program, wpisany przez szaleńców z „Free Universe”, nagle się w niej obudził.

Jedynie nieliczni zdają sobie sprawę z zagrożenia. Thomas Farquahart, niegdyś młody strażnik prawa w spokojnej osadzie New Cheshire, szuka wiedzy w Apeksie przekonany, że tylko tam, gdzie rządzą nauka i technologia, znajdzie odpowiedź i ratunek przed nadciągającą katastrofą. Tymczasem Noel Kreuff, wieczny tułacz w nieśmiertelnym, nanomechanicznym ciele i jeden z ostatnich ocalałych świadków minionej epoki, obiera kierunek na Cytadelę, tysiącletni, pustynny fort, który wciąż skrywa w swym wnętrzu wiele nieodkrytych tajemnic z przeszłości. Towarzyszy mu profesor Nils Hansen, odtworzony z archaicznego neurogramu Wielki Projektant. Czy powróci również Helen Bjorg, przez jednych uważana za największe zagrożenie dla ludzkości, przez innych zaś za świętą? I czy uda im się w porę powstrzymać zmianę, która może zmieść ich świat?
Szczepan Twardoch 3.5
Jeśli narody mają dusze, to do jakich czyśćców i piekieł one zstępują, do jakich niebios ulatują? Wieczny Grunwald nie jest po prostu "powieścią historyczną" – Szczepan Twardoch stworzył tu narrację o losach jednostki i narodu rozpostartą i w przeszłość, i w przyszłość, i wszerz, w życia nieziszczone; roztęcznioną od realizmu faktów historycznych do fantastycznej metafory "ducha narodowego". Od czasu Teodora Parnickiego nie pisano w Polsce z tak szalonym rozmachem o człowieku rozdzieranym przez żywioł dziejów i schizofrenicznej lojalności mieszańca, dziecka dwóch kultur, bękarta dwóch ojczyzn. – Jacek Dukaj

Szczepan Twardoch obala mity i stereotypy etosu rycerskiego z okrucieństwem równym cierpieniu Paszki, bohatera książki, który toczy wieczną walkę ze wszystkim i ze wszystkimi, w konsekwencji sam ze sobą, a jego śmierć staje się początkiem poszukiwań własnej tożsamości pośród światów rozciągniętych w wieczności. To opowieść mroczna, brutalna i momentami wręcz obrazoburcza, która w ostatecznym rozrachunku przynosi jednak zrozumienie dla fatalistycznych wyborów iście tragicznego bohatera. Twardocha pasjonuje prawdziwy los jednostki w historii – doświadczanej kalectwem i śmiercią podczas wojen i grabieży. Jednostki poniżanej z racji stanu czy płci, poddanej naciskowi wielkich narodowych mitologii, jednostki wprzęgniętej w wielowiekową rywalizację żywiołów narodowych. Gorzka mądrość, sceptycyzm, przepełniające książkę Twardocha, są nam równie potrzebne jak optymistyczne wizje dające ukojenie. – Maciej Parowski

Золотая награда

Лауреат
Jacek Dukaj 0.0
Król Bólu i inne powieści

Piętnaście lat twórczości Jacka Dukaja w ośmiu utworach przekraczających granice wyobraźni i człowieczeństwa.

Wszyscy przecież czujemy koniec czasów człowieka. Czujemy, że usuwa się nam ziemia spod nóg; na czymś stać trzeba, więc budujemy rusztowania; ale im my wyżej, tym one chybotliwsze; im my potężniejsi, tym one wątlejsze. Wszystko się wali.

Przyszłość retro, futurystyczna przeszłość, inna współczesność – i inna literatura o przyszłości.

W tej obszernej kolekcji prozy Dukaj jak zawsze oczarowuje: pomysłem, rozmachem kreacji, nowatorską formą, kompozycyjną precyzją i pytaniami, których postawienie nie przyszłoby nam do głowy.

Jak bardzo jesteś w stanie zbliżyć się do drugiego człowieka? Wejdziesz mu do głowy? Poznasz myśli? Poznasz uczucia? Nigdy. Ciało to detal; to czy tamto, bez znaczenia. Ale wstyd ciała, ale bariera nagości, fizycznej i psychicznej, bariera zażenowania, lęku przed odsłonięciem, przed opuszczeniem maski – ona oddziela sytuacje konwencjonalne od sytuacji intymności. Ten ból, który czasami nazywamy wstydem, czasami zdradą, czasami upokorzeniem, ten ból nie jest więzieniem, z którego za wszelką cenę musisz się wyrwać – on jest pierwszym warunkiem intymności.

Obok starszych tekstów w tomie znalazły się cztery nowe: „Linia oporu”, „Oko potwora”, „Król Bólu i pasikonik”, „Piołunnik”.

Zawartość zbioru:

1. „Linia oporu”
2. „Oko potwora”
3. „Szkoła”
4. „Król Bólu i pasikonik”
5. „Crux”
6. „Serce Mroku”
7. „Aguerre w świcie”
8. „Piołunnik”

Серебряная награда

Лауреат
Marek S. Huberath 0.0
Nowa powieść jednego z czołowych pisarzy z nurtu fantastyki. Sugestywna, przejmująca, piękna i przerażająca zarazem powieść o – najprawdopodobniej – ostatnich już ludziach; o ich namiętnościach, słabościach, a także o względności ludzkiego poznania i kruchości naszej wiedzy, a także o granicach człowieczeństwa.
Świat ostatnich ludzi Huberath przedstawia tak plastycznie, że od razu powstaje poczucie przeniesienia do niego i zostaje on w pamięci czytelnika na długo po zakończeniu lektury.

W nieokreślonej przyszłości, na niegościnnej planecie, w położonej miedzy górami Matcinu Dolanu, żyje niewielka wspólnota, na prymitywnym poziomie rozwoju według dzisiejszych standardów.
Mieszkańcy – potomkowie kolonistów, którzy na nią kiedyś trafili, walczą o przetrwanie ograniczeni małym skrawkiem terenu, który nadaje się do życia, ciężkimi warunkami bytowymi i koniecznością walki z niesprzyjającym klimatem, wyniszczającymi drobnoustrojami oraz groźnymi medvadami i porokami. Ludzie żyją tylko kilka sezonów, dopóki nie strawi ich krve znama lub nie poddadzą się vyleta – jedynemu sposobowi prokreacji, wymagającemu – ze względu na anatomię kobiet – śmiertelnej ofiary mężczyzny i kobiety.
Żeby ludzkość mogła przetrwać, specjalnie wybrani: kobieta i mężczyzna z doliny, czuwają nad przebiegiem obrzędów, gromadzą i przekazują następnym pokoleniom całą dostępną wiedzę o świecie. Są to auraio i aurica – nazwani tak z powodu nietypowych organizmów – karmiących piór, które sobie wszczepiają, by czerpać pożywienie z energii słonecznej. Dzięki temu, że mieszkają w oddalonych górach, tam gdzie nie panoszą się drobnoustroje, drapieżnik i dzięki piórom, mogą żyć dłużej niż przeciętny mieszkaniec wioski. W samej wiosce rządzi vedan podległy auraio; ważną funkcję pełni też wybierany co sezon nauczyciel.
W tej społeczności ostatnich ludzi obecny Vatran Auraio (Płomienisty Orzeł) dopilnowuje vyleta, żegna swoją byłą zbuntowaną kochankę; gdy nagle okazuje się, że jego misja auraio nie będzie łatwa. Wybrana aurica z zazdrości o inną kobietę popada w szaleństwo, nauczyciel miesza w głowie społeczności, vyleta okazuje się nieudane; do tego w górach zstępują Priljetatjela – osobnicy z innego świata. Najmądrzejszy z żyjących ludzi nie wie, dokąd zmierza świat, wątła wiedza już nie wystarcza, by sprostać sytuacji.

Książka będzie uzupełniona niedostępnymi w sprzedaży dwoma wznowionymi bardzo sugestywnymi opowiadaniami „Zajdlowskimi”, nawiązującymi do tematyki alternatywnych światów w nieokreślonej przyszłości: nominowane do Nagrody Zajdla w 1993 roku: „Spokojne, słoneczne miejsce lęgowe” oraz „Maika Ivanna”, nominowanym w 1994 roku.