Серия книг «Гарадзенская бібліятэка» — 13 книг

Зрабаваны народ – збор інтэрвію беларускіх інтэлектуалаў, якія спрабавалі, адказваючы на пытаньні двух польскіх журналістаў Малгажаты Ноцунь і Анджэя Бжэзецкага, патлумачыць і раскрыць для польскага чытача фэномэн “Беларусь”. Кніга, выдадзеная першапачаткова на польскай мове зрабіла пэўны фурор: польскі чытач мог у адказах і разважаньнях прадстаўнікоў беларускай эліты зразумець для сябе краіну-суседа, якая польскім грамадзтвам успрымаецца праз прызму стэрыятыпаў і ўяўленьняў, часам беспадстаўных. Аднак чытачам ня менш цікавым будзе ўжо беларускі пераклад выданьня, бо ня толькі палякам, але і беларусам варта пазнаць і патлумачыць сабе многія пытаньні і праблемы цяперашняга існаваньня. Адным з крытэрам выбару суразмоўцаў сярод беларускай эліты была незаангажаванасьць у палітыку, аднак цяжка сабе ўявіць інтэлектуала ў любой з краінаў, які б ня меў пэўных поглядаў на тыя ці іншыя бакі грамадзкага жыцьця.

Зрабаваны народ – збор інтэрвію беларускіх інтэлектуалаў, якія спрабавалі, адказваючы на пытаньні двух польскіх журналістаў Малгажаты Ноцунь і Анджэя Бжэзецкага, патлумачыць і…

Кніга вядомай гарадзенскай паэткі Дануты Бічэль “Хадзі на мой голас” – гэта ўспаміны, нарысы пра вядомых людзей, з якімі або сустракалася Сп. Данута, або іх творчасць зрабіла пэўны ўплыў у яе жыццё і творчасць. Кніга распачынаецца падарожжам у родную вёску паэткі – у Біскупцы. Кожны чарговы нарыс – гэта своеасаблівае апісанне ўласнага лёсу ў кантэксце гістарычных падзей. Тут партрэты вядомых гарадзенцаў і людзей, звязаных з Гародняю. Як зазначыла сама аўтарка, якая, па-сутнасці, звыкла выказвацца вершам, гэтая кніга – “яшчэ не развітанне, яшчэ не запавет, але падвядзенне вынікаў...” Адыходзячы ад прывычнай вершаванай формы Данута Бічэль піша, “я зразумела, што пра людзей, якія істотна паўплывалі на мой лёс, вршам не напішаш”. І хаця кніга пра жыццё самой аўтаркі, але галоўны герой – не яна. Яе героі – людзі, з якімі жыла, сябравала, на якіх раўнялася.

Кніга вядомай гарадзенскай паэткі Дануты Бічэль “Хадзі на мой голас” – гэта ўспаміны, нарысы пра вядомых людзей, з якімі або сустракалася Сп. Данута, або іх творчасць зрабіла…

Манаграфі Юрыя Гардзеева – першая ў Беларусі праца, прысвечаная сацыятапаграфіі горада. Выбраны для даследавання перыяд 16 – 18 ст. надзвычай важны ў гісторыі Гародні. Сённяшняя планіровачная структура гістарычнай часткі горада сфармавалася менавіта ў гэты час. Да таго ж, тапаграфія Гародні адлюстравала ў сабе змену цывілізацыйнай арыентацыі Беларусі – пераход ад візантыйскай да заходнееўрапейскай традыцыі.

Манаграфі Юрыя Гардзеева – першая ў Беларусі праца, прысвечаная сацыятапаграфіі горада. Выбраны для даследавання перыяд 16 – 18 ст. надзвычай важны ў гісторыі Гародні. Сённяшняя…

З’язджаючы напрыканцы 70-х гадоў з Гродна, Васіль Быкаў перавёз у Мінск і свой архіў, але як высвятлілася пазней, не ўвесь.

Тое, што засталося ў кватэры Быкавых па вуліцы Свердлава ў Гродне, стала падставай для кнігі «Васіль Быкаў. Гарадзенскі архіў». Матэрыялы, надрукаваныя ў кнізе, захоўваюцца ў архіве малодшага сына пісьменніка Васіля Быкава:

- Засталіся гэтыя рукапісы мне, можна сказаць, па спадчыне. Сяргей Шапран працаваў над гэтай тэмай ранней, чым я мог сабе ўявіць. Ён зацікавіў мяне гэтай тэмай, і я з задавальненнем адгукнуўся. Думаю, што дапамог яму хоць у нечым.

Па словах укладальніка кнігі Сяргея Шапрана - гэта першае, цалкам архіўнае выданне народнага пісьменніка Беларусі, куды ўвайшлі ягоныя раннія творы, якія дагэтуль ніколі не друкаваліся. Тут прадстаўлены пераклад на расійскую мову аповесці “Апошні баец”, які дазваляе выявіць зробленыя падчас першапублікацыі ў 1958 годзе ў газеце “Чырвоная змена” скарачэнні і ўзнавіць ранню рэдакцыю першай аповесці.

Акрамя ранніх твораў, у “Гарадзенскім архіве ” размешчаны кінасцэнар і нататнікі Васіля Быкава. На іх падставе можна прасачыць творчую эвалюцыю пісьменніка ў перыяд з другой паловы 50-х да пачатку 70-х гадоў і дадаць штосьці новае да пачатку літаратурнага шляху .

З’язджаючы напрыканцы 70-х гадоў з Гродна, Васіль Быкаў перавёз у Мінск і свой архіў, але як высвятлілася пазней, не ўвесь.

Тое, што засталося ў кватэры Быкавых па вуліцы…

Гэтая кніга, напісаная вядомымі гісторыкамі і краязнаўцамі, з’яўляецца цікавай спробай данесці да маладзейшага пакалення гродзенцаў подых мінуўшчыны, пазнаёміць іх з найбольш важнымі падзеямі і постацямі тысячагадовай гісторыі Горадзена – Grodno – Гродна. Гістарычнае “Гродназнаўства” – гэта аповед пра гродзенскія эпізоды біяграфій вялікага князя Вітаўта і караля Стэфана Баторыя, змагароў за вольнасць Тадэвуша Касцюшкі і Кастуся Каліноўскага, вядомых дойлідаў Пятра Міланега і Джузепе Сака, рэфарматара Антонія Тызенгаўза і славутых літаратараў Элізы Ажэшкі і Васіля Быкава ды іншых вядомых гістарычных персанажаў і герояў.

Гэтая кніга, напісаная вядомымі гісторыкамі і краязнаўцамі, з’яўляецца цікавай спробай данесці да маладзейшага пакалення гродзенцаў подых мінуўшчыны, пазнаёміць іх з найбольш…

Лісты Ларысы Геніюш... У іх знайшлі сваё адлюстраваньне самыя розныя падзеі – паўсядзённыя і эпахальныя. У іх споведзь паэткі, яе боль, яе гнеў, яе перажываньні, яе вялікая любоў да Беларусі. У іх своеасаблівы летапіс грамазска-культурнага жыцьця Гарадзеншчыны другой паловы XX стагодзьдзя, бескампрамісная ацэнка палітычных падзеяў, літаратурных твораў, людзкіх учынкаў. У зборнік увайшлі 420 лістоў, 366 зь якіх публікуюцца ўпершыню. Выданьне багата ілюстраванае ўнікальнымі фотаздымкамі.

Лісты Ларысы Геніюш... У іх знайшлі сваё адлюстраваньне самыя розныя падзеі – паўсядзённыя і эпахальныя. У іх споведзь паэткі, яе боль, яе гнеў, яе перажываньні, яе вялікая любоў…

«Біяграфія гарадзенскіх вуліц. Ад Фартоў да Каложы» — гэтае выданне ўражвае. У серыі «Гарадзенская бібліятэка» выйшла сапраўдная энцыклапедыя Гродна з гісторыяй кожнай вуліцы горада і кожнага будынка, які мае гістарычную каштоўнасць. Каб ацаніць цалкам «Біяграфію гарадзенскіх вуліц» трэба, канешне, прыехаць у Гродна — лепшай «падарожнай» кнігі яшчэ не створана.

«Біяграфія гарадзенскіх вуліц. Ад Фартоў да Каложы» — гэтае выданне ўражвае. У серыі «Гарадзенская бібліятэка» выйшла сапраўдная энцыклапедыя Гродна з гісторыяй кожнай вуліцы…

"Рэквіем..." – гэта дваццаць эсэ Віктара Шалкевіча. Як адзначае сам аўтар, "Гэтая сціплая кніга – адначасова і падзяка, і вечная памяць тым рэчам, малым і вялікім, сярод якіх мы гадаваліся, якія калісьці былі патрэбныя і ўсіх нас зрабілі такімі, якімі мы ёсьць цяпер, а ня іншымі".

"Рэквіем..." – гэта дваццаць эсэ Віктара Шалкевіча. Як адзначае сам аўтар, "Гэтая сціплая кніга – адначасова і падзяка, і вечная памяць тым рэчам, малым і вялікім, сярод якіх мы…

„Добрая фатаграфія” – гэта кніга-альбом, якая складаецца з фатаграфіяў і артыкулаў-эсе пра фатаграфію, дзе галоўным зьяўляецца апавяданьне пра эстэтычную адметнасьць фатаграфічнага мастацтва і, адпаведна, разгляд і аналіз выбраных фатаграфіяў ад сярэдзіны ХІХ стагоддзя і да 2012 года. Абазначаючы тэму „Добрая фатаграфія”, ня ставілася задача паказаць узровень майстэрства таго ці іншага фатографа, ці пазнаёміць з шэдэўрамі прафэсійнай фатаграфіі. У аснову адбору пакладзена адлюстраваньне часу, эмацыйнае ўражаньне вобразу, перажываньне чалавечага духу, адбіткі беларускай культуры, хараство Зямлі і людзей, трагічны і вечны аспэкты чалавечага існаваньня. Вобразнае ўражаньне і імгненьне часу ёсьць асноўным крытэрам адбору. Таму там, дзе гэтае адчуваньне ёсьць, патрабаваньні да тэхнікі абробкі фатаграфіі былі не галоўнымі, калі ў фатаграфіі выяўлены ўнікальнасьць, хараство і перажываньне духа. Прыярытэт аддаецца культурнай каштоўнасьці, уражаньню і вобразу. Кніга разьлічана на шырокія пласты грамадзтва, на ўсіх тых, хто цікавіцца мастацтвам, эстэтыкай і цэніць фатаграфію.

„Добрая фатаграфія” – гэта кніга-альбом, якая складаецца з фатаграфіяў і артыкулаў-эсе пра фатаграфію, дзе галоўным зьяўляецца апавяданьне пра эстэтычную адметнасьць…

Вялікае Княства Літоўскае (скарочаная назва “Літва”, больш поўная —“Вялікае Княства Літоўскае, Рускае і Жамойцкае і іншых”) дзейнічала на еўрапейскай палітычнай арэне амаль пяць з паловай стагоддзяў — ад высокага сярэднявечча да навейшага часу (1248—1795 г.). Кніга ахоплівае пэрыяд часу ад узьнікненьня дзяржавы да пачатку яе тэрытарыяльнага росту пры вялікіх князях Віцені й Гедыміне.

Пасля ліквідацыі — у выніку падзелаў канфедэрацыйнай Рэчы Паспалітай — ВКЛ не знікла цалкам з міжнароднай палітыкі. У 19 ст. неаднойчы ствараліся праекты яго адраджэння, некалькі мадэрных нацыянальных дзяржаў у навейшы час выводзілі з яго свае пачаткі і абгрунтаванне тэрытарыяльных прэтэнзій.

Сёння ВКЛ складае эпоху ў гісторыі некалькіх народаў і займае адметнае месца ў агульнаеўрапейскім дзеяпісанні. У беларускай гістарычнай традыцыі ВКЛ выступае прадаўжальнікам дзяржаўнасці Полацкага, Тураўскага княстваў і адным з важнейшых чыннікаў нацыянальнага будаўніцтва.

Вялікае Княства Літоўскае (скарочаная назва “Літва”, больш поўная —“Вялікае Княства Літоўскае, Рускае і Жамойцкае і іншых”) дзейнічала на еўрапейскай палітычнай арэне амаль пяць з…

Маладзейшае пакаленне яшчэ не даспела для шырокай грамадскай дзейнасці, і лёгка адзывалася на заклікі, якія адпавядалі патрэбам хвілі. Да ўсіх ранейшых хутка прынялася новая вартасць: незалежнасць, прапанаваная светлым галовамі часу.
Але покліч тычыўся не толькі супраціву чужаземнай інтэрвенцыі, што парушыла вольнасць Рэчы Паспалітай. Мова ішла пра самастойнае вырашэнне спраў дзяржавы яе грамадзянствам. За што змагацца і супраць каго, светлыя людзі пакуль не ўдакладнілі, і кожнаму даводзілася кіравацца сваім розумам...

Маладзейшае пакаленне яшчэ не даспела для шырокай грамадскай дзейнасці, і лёгка адзывалася на заклікі, якія адпавядалі патрэбам хвілі. Да ўсіх ранейшых хутка прынялася новая…

Гэтая кніга, па сутнасці, – першая спроба стварэння своеасаблівай энцыклапедыі Васіля Быкава, ці дакументальнага біяграфічнага летапісання народнага пісьменніка Беларусі.

Сярод змешчаных тут матэрыялаў асаблівую цікавасць уяўляюць невядомыя архіўныя дакументы, рукапісы і эпісталярная спадчына В. Быкава (у тым ліку франтавыя лісты 1944 – 1945 гг.; ліставанне з А. Адамовічам, В. Аскоцкім, В. Астаф'евым, Р. Барадуліным, І. Дзядковым, В. Каверыным, Л. Лазаравым, В. Някрасавым, А. Твардоўскім, часопісам "Новый мир" ды інш.) з фондаў больш як дваццаці дзяржаўных музеяў і архіваў ды прыватных збораў, а таксама артыкулы ў перыядычным друку (пачынаючы з 1948 г.) і ўспаміны (у тым ліку Ч. Айтматава, С. Алексіевіч, Г. Бакланава, С. Быкава, В. Быкавай, Г. Бураўкіна, Б. Васільева, М. Гарбачова, І. Карпюк, У. Някляева, З. Пазьняка, А. Пяткевіча, С. Шушкевіча, А. Якаўлева).

Пры падборы ілюстрацыйных матэрыялаў перавага аддавалася малавядомым фотаздымкам В. Быкава, пэўная частка якіх друкуецца ўпершыню.

Гэтая кніга, па сутнасці, – першая спроба стварэння своеасаблівай энцыклапедыі Васіля Быкава, ці дакументальнага біяграфічнага летапісання народнага пісьменніка Беларусі.

Сярод…

Гэтая кніга, па сутнасці, — першая спроба стварэння своеасаблівай энцыклапедыі Васіля Быкава, ці дакументальнага біяграфічнага летапісання народнага пісьменніка Беларусі. Сярод змешчаных тут матэрыялаў асаблівую цікавасць уяўляюць невядомыя архіўныя дакументы, рукапісы і эпісталярная спадчына В. Быкава (у тым ліку франтавыя лісты 1944—1945 гг.; ліставанне з А. Адамовічам, В. Аскоцкім, В. Астаф’евым, Р. Барадуліным, І. Дзядковым, В. Каверыным, Л. Лазаравым, В. Някрасавым, А. Твардоўскім, часопісам «Новый мир» ды інш.) з фондаў больш як дваццаці дзяржаўных музеяў і архіваў ды прыватных збораў, а таксама артыкулы ў перыядычным друку (пачынаючы з 1948 г.) і ўспаміны (у тым ліку Ч. Айтматава, С. Алексіевіч, Г. Бакланава, С. Быкава, В. Быкавай, Г. Бураўкіна, Б. Васільева, М. Гарбачова, І. Карпюк, У. Някляева, З. Пазьняка, А. Пяткевіча, С. Шушкевіча, А. Якаўлева). Пры падборы ілюстрацыйных матэрыялаў перавага аддавалася малавядомым фотаздымкам В. Быкава, пэўная частка якіх друкуецца ўпершыню.

Гэтая кніга, па сутнасці, — першая спроба стварэння своеасаблівай энцыклапедыі Васіля Быкава, ці дакументальнага біяграфічнага летапісання народнага пісьменніка Беларусі. Сярод…