Рецензии на книги — Андрусь Горват

За останнє десятиріччя не читав такої зворушливої книги про любов до своєї рідної землі, до простих людей, до мови. Тішився та відгукувався на кожну думку. Були незрозумілі слова, та з контексту сенс з,ясовувався. Записав ті слова- подивився в словнику. Все ж 7 не знайшов. Як можна не любити таку чудову мову? Тепер використовую слова "птушки", "кашуля", "заудзёб"( вибачте, що не має у слові крати -бревіса); жінку називаю "моя пяшчота". Дзвонив друзям, читав уривки. В українській мові теж є "анігадки". Переклад, меі здається-"не думав аж ніяк". Була у моєї мами дядина ( білор.- "дзядна")- чудова бабця, до якої ми приїжджали в гості. Нажаль, померла, коли я був ще дошколям. Ще сподобалося звучання слова "мінчуки". М'яке, сімейне. Взагалі текст приємний. Від нього тепло. Як…

Осенью 2013 года Андрусь Горват устроился дворником в Купаловский театр. Летом 2014 года он решил вернуться в родное село на Полесье, восстановить дедову хату и жить в ней. Летом 2015 он вернулся домой. Осенью 2016 года он решил собрать свои посты и записи в единый текст и издать его. Вот так просто белорусская литература обзавелась одновременно потенциальным народным хитом и мгновенной классикой. Снобы могут поморщиться: "фи, да это же фейсбук сплошной!" Ну да, фейсбук. Почти все эти буквы были многократно залайканными постами. В некотором смысле это белорусская сетиратура, а Горват, соответственно, топ-блоггер, простигосподи. Это, по-моему, только добавляет ситуации чисто местного флёра: белорусский топ-блоггер - это человек, который пишет о том, как он содержит козу Цёцю в селе где-то…

Калі я дачытала кнігу да канца, мне хацелася сесці і заплакаць ад шчасця і адчування прыгажосці і цеплыні, якія пасяліліся ў сэрцы. Гэта настолькі нашае роднае, добрае, светлае! Як добра, што Андрусь адважыўся на гэтую кніжку. І няхай кажуць, што заўгодна - маўляў, чалавек збег ад праблем (якіх? чаму збег? - не, не і не. Для мяне - гэта вяртанне да каранёў, да самаго сябе, я яму нават зайздрошчу. І яшчэ мне таксама хацелася б напісаць такую кніжку пра сваё жыццё-быццё.

Кніга, якая літаральна ўскалыхнула беларускую інтэрнэт-супольнасць. Многія сачылі за прыгодамі Андруся ў вёсцы з цікавай назвай Прудок (што yа Палессі) праз Фэйсбук. 1000 асобнікаў сваёй кнігі ён распрадаў за пару дзён.

Можна назваць Горвата своеасаблівым даўншыфцерам (такое моднае слова ведаю), які прамяняў жыццё ў сталіцы на глухі палескі куток і вёў адтуль прамыя рэпартажы, так званыя выпускі праграмы "радзіва Прудок". Свая аўдыторыя была ў Горвата яшчэ да выхада кнігі — гэта сотні яго прыхільнікаў у Фэйсбуку. Таксама ўрыўкі дзённіка публікаваліся на Нашай ніве. Таму абсалютна заканамерна, что ўсе гэтыя чытачы потым захацелі мець папяровы асобнік кнігі.

Гэтая кніга — унікальная з'ява для беларускай літаратуры, хоць тут зараз многія могуць пачаць са мной спрачацца, маўляў большасць…

Легко понять низкие оценки у Прэм'еры - все ждали, видимо, вторую Радзіва "Прудок" с козой, а тут коза картонная, Прудок - декорация, а его жители - актёры, потому что автор рассказывает о том, как писалась и не оживала, а после оживала пьеса.

В целом, это довольно мило и местами забавно, да и от чтения на белорусском моё сердечко не может не растаять. Понравились отрывки про пропавшего Ленина, про театр и потерявшегося персонажа. А вот про странствия этого персонажа, Париж и Олю - не очень. Как будто потому что в первом случае всё тут рядом, под боком и оно живое и смешное, а во втором - ровно наоборот. Верните козу!

Тем не менее, дочитав вчера, в полусне искала Прудок и не находила, почувствовала себя немного Горватом.

Пра Горвата ўжо страшнавата нешта пісаць, як і ў выпадку з Марціновічам. Толькі Віця сам адказвае крыўдзіцелям сваёй творчасці ў сац.сетках, а за Андрусіка Іванавіча гэта робяць прыхільнікі яго творчасці. Адразу скажу, што я з тых людзей, якім першая кніга Горвата вееельмі спадабалася. З захапленнем пагрузілася ў жыццё Прудка, назірала за яго жыхарамі, за жыццём ўласна Горвата, ката, казы. Гэта быў цікавы тэкст, які выклікаў увагу да свайго аўтара, бо было дасціпна і смешна. Побытавыя замалёўкі перамяшаліся з разважаннямі і трапнымі жыццёвымі афарызмамі. Такі быў стыль Горвата, які многім прыйшоўся даспадобы (напрыклад, мне). Таму мы з надзеяй узяліся за другую кнігу. Сказаць, што я расчараваная "Прэм'ерай", гэта не сказаць нічога. Так, я не думала, што эфект ад новай кнігі будзе такі ж,…

На жаль, зусім не маё. Па-першае, не мая тэматыка. Я шчасліва жыву ўсё сваё жыццё ў Менску і цалкам не разумею сельскіх радасцей. Я не разумею і героя, яго лад жыцця і думак, нават калі адкінуць галоўную тэму кнігі (пераезд з горада ў разбураную дзедавую хату). Хаця, насамрэч, калі напісана цікава, то можна чытаць з задавальненнем пра што заўгодна - хоць пра вёску, хоць пра паводзіны сланоў, хоць пра асаблівасці бізнеса ў Малайзіі. Але... Па-другое, мне не падабаецца чытаць посты з фэйсбуку ў выглядзе кнігі. Для гэтага ёсць сам фэйсбук, там усе гэтыя маленькія замалёўкі выглядаюць цалкам арганічна і шчыра - прыйшла думка ў галаву, зафіксаваў, спадарства адлайкала і адкаментавала (ці не). Ад літаратуры я чакаю нашмат большага, чым стос аб'яднаных адной тэмай нататак. Так, у "Радзіве..."…

Спачатку я набыла кніжку каб падтрымаць земляка (і каб пафарсіць перад сябрамі з мясцовага кніжнага клуба). Маўляў, малайчынка, аўтар, пішы ісчо. Нават прабягуся па дыяганалі, хоць не надта давяраю ўсяму новаму. Гэтая рэч хоць бяспечнай падаецца - падумаеш, зборнік замалёвак ад хіпстара, што пераехаў са сталіцы ў вёску. Што тут можа быць такога?

А потым пачала праглядаць - і заліпла. Забывалася своечасова класціся спаць. Не адказвала на пытанні. Спачатку усміхалася, потым рагатала ўголас і зачытвала перлы няшчасным людзям, што здараліся побач. Час ад часу хутка працірала вочы, пакуль ніхто не бачыць. От жа Андрусік Іванавіч, улез у самую душу, каб ён быў здаровенькі. Але ж такі харошы, расцалавала б! І слова моцнага не баіцца, і ўсю прыгажосць моманту адным сказам выдасць, і з такога…

Кнігу Андруся Горвата “Радзіва "Прудок". Дзённік” можна назваць беларускім літаратурным фенаменам. Глядзіце самі – Горват не знакаміты пісьменнік, не медыйная персона і нават не які-небудзь бізнесмен. Ён – звычайны беларускі хлопец-тунеядзец. Яго кніга не пра каханне, гэта не дэтэктыў, не антыўтопія і ў ёй амаль няма палітыкі. А яшчэ ўсё тое, што чытачы ўбачылі на паперы, да гэтага моманту выйшла нават не ў блоге, а на старонцы Горвата ў Фэйсбуку.

Дык вось, няглездячы на ўсё, што напісана вышэй, кніга “Радзіва "Прудок” стала звышпапулярнай нават сярод тых людзей, якія дагэтуль зусім не цікавіліся сучаснай беларускай літаратурай. Грошы на выданне кнігі збіралі праз краўдфандынг. А першы наклад быў раскуплены амаль імгненна. Прыйшлося выпускаць некалькі дадатковых. І нават зараз, калі…

Нядаўна ехаў у метро і глядзеў на твары людзей з вышэйшай адукацыяй. Кожны другі – пляменнік Бога. Астатнія – такое ўражанне – увесь час бегаюць, збірюць паперкі, каб пацвердзіць, што і яны ягоныя пляменнікі. У тым самым метро сядзелі два просценькія мужыкі. Яны былі шчаслівыя, бо весела і шчыра варушылі вусамі. І калі вышэйшая адукацыя пазбаўляе права весела варушыць вусамі – ну яе к чорту.

Мне пашанцавала набыць адну з лепшых беларускіх кніг гэтага года ў Купалаўскім тэатры, дзе аўтар працаваў дворнікам, а цяпер раздае аўтографы. Подпіс пісьменніка атрымаць не ўдалося, але кніжку лічу адной з лепшых і зараз паспрабую патлумачыць чаму… Не буду ухваляць цягу Андруся Горвата да мовы і зямлі, казаць, што ён змяніў мой светапогляд і гэтак далей. І не з-за таго, што не хачу паўтарацца, а…

10 з 10!!! Як да бабулі з'ездзіла))) Чакаю працягу! Давайпака!

- Каго любiш? - Люблю Беларусь! - То трымайся.

Я вам так скажу: если есть задача полюбить Беларусь, беларусов и беларускую мову с одной книжки, то берите Горвата и не пожалеете.

Андрусь Горват – совершенно удивительный автор и человек. Журналист по профессии, некоторое время он работал дворником в Купаловском театре, а потом уволился и уехал в глухую полесскую деревню Прудок – восстанавливать полуразрушенный дом своего деда, жить в нем и вести хозяйство. Такой дауншифтинг по-беларусски: с козами, курами, непосредственными соседями, надоедливыми мухами в хате и туалетом «у хвоях».

«У мяне ёсць мухi. Самую надакучлiвую муху завуць Наташа. Я люблю ўвечары легчы, выключыць святло i сказаць уголас: - Наташа, адчапiся. Не сёння».

О своей деревенской жизни Горват писал посты на фейсбуке, из которых…

Цікаўлюся ў бабы Гашы: - Тапаром будзе тапарэм? - Тапаром будзе сякерай.

- Каго любішь? - Люблю Беларусь. - То трымайся.

Гэта не кніга, не дзённік, нават не пасты з сацсетак - гэта прызнанне ў каханні, так-так, менавіта ў каханні да Радзімы. Я нарадзілася і 27 гадоў жыла ў Мінску, вёскі ў маім жыцці амаль не было, толькі так - да якіх далёкіх родных заскачыць на дзень. Да школы я нават не ўяўляла, што існуе такая мова - беларуская. Памятаю, як павінны былі напісаць сачыненне "Чаму я люблю беларускую мову", любіць ці не любіць ужо вырашылі за нас. Зараз жа я жыву ў сярэднім нямецкім горадзе (пасля Мінска амаль правінцыя) на ўскрайку, у 2 хвілінах ад бліжэйшай нямецкай вёскі. Але вы ведаеце, якія яны, гэтыя нямецкія вёскі - па беларускіх мерках гэта катэджы, а не хаты, некалькі крам, аптэк,…

У 2016 годзе "Радзіва "Прудок" сталася калі не галоўнай кнігай таго года у беларускай літаратуры, але найбольш абмярrоўваемай дакладна. На лайвлібе канешyе дастаnкова рэцэнзій на яе, але ж і мая, спадзяюся, будзе не лішняй) Кніга Андруся Горвата асвятляе адну з найбольш мэйнстрымавых тэмаў у беларускай літаратуры 20 стагоддзя, асабліва яго другой паловы. А менавіта тэму "сена на асфальце", пра жыцце учорашніх вясковых беларусаў у новым для іх гарадзкім індустрыяльным асяродку. Тут узгадваюцца напрыклад Францішак Багушэвіч з яго "не люблю я места...", ці той жа Міхась Стральцоў з апавяданнем "Сена на асфальце" і і гэтак далей. Толькі у Горвата усе гэта павернута нааадварот, герой (ён жа аутар) з'язджае з Менску у вёску і пападае ў ня то штобы новы, але напаўзнаемы для сябе сусвет. З…

Такога фармата кнігу я чытаў упершыню. Кніга, як і відаць з назвы, сапраўды з'яўляецца дзённікам і створана з урыўкаў і запісаў за пражыты дзень. Гэта першы пункт, чаму кніга свойская, таму што я і сам пішу дзённік і „Радзіва Прудок” мне вельмі нагадвала мае думкі і мае запісы. Яшчэ кніга свойская, таму што я сам палешук і сам з Ельску, суседняга раёну ад Мазыра, Нароўлі, Петрыкава і Каленкавіч. Гэтыя мясціны пад бокам, а я і не ведаў, што там жыве сучасны пісьменнік, які таксама разважае пра Космас) Свойская кніга таму, што, калі мне маці тэлефануе, яна пытае як я там гарую, а калі размаўляю з бацькам - ён цікавіцца як я змагаюся)) Па-свойску кніга распавядае і пра мой унутранны канфлікт, калі я жадаю размаўляць па-беларуску, але чамусьці ссуся гэтага і мне сорамна. Гэта неяк дзіка, але…

Мне кажется про эту книгу знают все, кто читает на мове и есть на фб. Наверное я первый человек который не поставил 5 из 5 на livelib. Потому что я пересилила себя: во-первых впервые за 5 лет взяла книгу у кого-то для "почитать". Во-вторых читала бумажную книгу! Теперь о книге. Хороший пиар решает! И если есть еще люди которые не верят в это - перед вами пример.Не понимаю искренне, почему именно эта книга взяла все награды? Серьезно что ли не хватает вот таких вот как будто бы рассказов из деревни ? Поверьте, такого рода дневников в любой деревне и агрогородке пруд пруди.В общем молодец Горват! Учиться у него можно. Книгу советовать точно никому не буду, потому что нейтрально к ней отношусь.

Сучасная беларуская літаратура існуе!
вельмі спадабалася іронія гэтага дзённіка і сам зварот да чытыча. Напісан як пасты у соцсетках. Фотаздымкі толькі дадаюць цікавасці.
Чытаць абавязкова!

Як мужык у 30 год вырашый вярнуцца на карянёў. Прыехаў у вёску на Палессі і пачаў рабіць ў дзедавым доме. 

Па-свойму. Па-роднаму. Сумленна. Адкрыта. З душой. Кніга выклікае ўсе тыя адчуванні, якія зведваеш ўдалечыні ад вялікага горада, дзе-то далёка ў вёсцы. Ці ў чарговы закінутай сядзібе краіны. Ці проста глыбока ўнутры сябе. Цёпла і ўтульна. Вялікі дзякуй, Андрусь.

Яшчэ толькi пачала чытаць, а у'жо столькi асалоды атрымлiваю ад гэтай кнiгi! Упэу'нена, што пяцi зорак для яе будзе мала. Чытаю, пасьмiхаюся, часам сумую, часам смяюся у'голас, што звычайна здараецца са мной вельмi рэдка. Люблю у'се месцы i у'сiх персанажау'у гэтай кнiзе. Здаецца мне, што "Радзiва "Прудок" будзе маёй кнiгай года. А як цёпла i у'тульна ад яе у' гэтыя хмурныя лiстападау'скiя днi...Брава, Горват! Пачынаю фанацець ад сучаснай беларускай лiтаратуры!

Передать впечатление о книге, которая очень понравилась всегда сложно. Видимо потому, что словами автора говорить не станешь (для этого надо просто цитировать все подряд). Вроде у Андрея Горвата все просто: уехал жить в полесскую деревню. Но люди такие живые! Интересно, что передача характеров идет через прямую речь, в основном. Читаешь и в ушах звучит родной язык, как будто стоишь рядом и слушаешь! Вообще поначалу это были посты в фейсбуке, в которых автор описывал свои впечатления от жизни в деревне Прудок (в дедовой хате), о том как он там обустраивался и главное - о тамошних жителях. Я в свое время читала и смеялась, так ярко, узнаваемо было написано. К моей величайшей радости (и многих читателей), Андрей Горват издал книгу. Купила ее в кассе Купаловского театра, где автор…